W ostatnim czasie weszły w życie przepisy przyznające nowe, szerokie uprawnienia organom skarbowym. Najbardziej kontrowersyjne, a jednocześnie najmniej precyzyjne dotyczą tak wrażliwych kwestii jak monitorowanie kont bankowych przez fiskusa czy możliwość blokowania rachunków.
Wgląd skarbówki do kont bankowych
Nowelizacja przepisów z lipca br. w bezprecedensowy sposób zwiększyła uprawnienia fiskusa do ingerencji w sferę prywatną podatników. Przed wprowadzeniem zmian podatnicy mieli pewność, że wgląd do ich rachunków bankowych ma tylko Szef KAS lub naczelnik UCS, i to dopiero w przypadku wszczęcia kontroli podatkowej lub w toku postępowania podatkowego
Obecnie brzmienie przepisów jest na tyle nieprecyzyjne, że trudno jest na ich podstawie określić konkretne warunki, w których organy skarbowe zajrzą na konta. Jednocześnie, podatnicy nie muszą mieć nawet świadomości, że ich konta są właśnie sprawdzane, gdyż organy nie są zobowiązane do informowania o podjęciu takich działań.
Tak szerokich uprawnień na wstępnym etapie postępowania nie przyznano nawet prokuratorom. Choć fiskus zapewnia, że podatnicy nie muszą obawiać się nadużycia uprawnień, a ich dane są chronione tajemnicą skarbową, to sami zainteresowani nie do końca ufają tym obietnicom i obawiają się wykorzystania wrażliwych danych podczas czynności analitycznych urzędów.
Możliwości blokowania rachunków bankowych przez KAS
Długookresowe blokowanie rachunków bankowych stwarza realne zagrożenie dla działalności przedsiębiorcy, dlatego powinno stanowić jedno z ostatecznych narzędzi w rękach fiskusa, zabezpieczonych przed ewentualnymi nadużyciami. Zamrożenie środków może istotnie zaburzyć płynność finansową spółki, a w konsekwencji doprowadzić do uniemożliwienia jej prowadzenia działalności operacyjnej.
Sytuacja, w której podatnik ma wątpliwość co do legalności dokonanej blokady rachunku nie powinna mieć miejsca, co dostrzegł WSA. Niedopuszczalne jest stwarzanie zagrożenia płynności finansowej przedsiębiorstwa bez realnej podstawy prawnej.
Niedawny wyrok z pewnością będzie miał negatywny wpływ na, istotnie już nadszarpnięte mnogością niekorzystnych i niejasnych nowelizacji, zaufanie podatników do organów podatkowych. Ustawodawca powinien opierać się na fundamentalnej konstytucyjnej zasadzie określoności przepisów prawa podatkowego, tak, aby nie wzbudzały one wątpliwości co do ich stosowania. Pozostaje mieć nadzieję, że spór znajdzie swój finał w NSA, co ostatecznie wpłynie na kształt wadliwych przepisów.