W odpowiedzi z 23 grudnia 2024 r. na interpelację poselską nr 6759 Wiceminister Finansów Jarosław Neneman wskazał rozstrzygnięcie w zakresie zwrotu kosztów taksówek ponoszonych przez pracowników sprzeczne z ostatnim wyrokiem NSA z 19 listopada 2024 r.
Zdaniem Wiceministra zwrot takich kosztów nie będzie stanowił przychodu w sytuacji, w której kwota jaką otrzymują pracownicy równa jest tej, którą ponieśli i wyjdą oni dzięki temu „na zero”.
Wyrok NSA
Przypomnijmy, że sprawa przed Naczelnym Sądem Administracyjnym dotyczyła szpitala, którego pracownicy w celu przewiezienia materiałów do przeszczepu szpiku kostnego z lotniska do szpitala, korzystają z usług taksówek, jak i również korzystają z ich usług, aby wrócić do domu. Konieczność skorzystania z taksówek w przypadku przewozu materiałów do przeszczepu jest podyktowana koniecznością ich szybkiego przewiezienia na teren szpitala, natomiast wykorzystanie ich w podróży do domu wynika z godzin przejazdu, w których skorzystanie z komunikacji miejskiej jest utrudnione lub niemożliwe.
Naczelny Sąd Administracyjny przyznał rację Dyrektorowi KIS uznając, że zwrot tak poniesionych kosztów pracownikowi stanowić będzie jego podatkowy przychód. W wyroku wskazano, że taki zwrot mógłby korzystać z zwolnienia przewidzianego w art. 21 ust 1 pkt 16 lit. a ustawy o PIT wyłącznie w sytuacji, w której zwracane są udokumentowane koszty przejazdu taksówkami pracownikom w trakcie podróży służbowej w miejscowości innej niż miejsce rozpoczęcia podróży. W przypadku zaś przejazdów wskazanych w przedstawionej sprawie, wszelkie przejazdy odbywają się w miejscu zamieszkania pracownika, które w takim przypadku stanowić będzie miejsce rozpoczęcia podróży.
Zwrot kosztów nie zawsze jest przychodem
Wyrok ten stał się przyczyną interpelacji poselskiej, w której autorka wskazała, że orzeczenie to może stać się niebezpiecznym precedensem, bowiem często może dochodzić do sytuacji, w której pracownik w celu wykonania zadania służbowego poniesie jakiś koszt, który następnie zostanie mu zwrócony przez pracodawcę.
Z stanowiskiem zaprezentowanym w wyroku NSA nie zgodził się Wiceminister Finansów, w odpowiedzi na interpelację poselską wskazał, że przychodu nie będą stanowiły pieniądze, wartości pieniężne oraz wartość świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, których otrzymanie nie prowadzi do pojawienia się wymiernej korzyści po stronie pracownika.
Wiceminister powołał się przy tym na stanowisko przedstawione w wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 8 lipca 2024 r., sygn. K 7/13, zgodnie z którym:
Za przychód mogą być uznane wyłącznie te świadczenia, które łącznie spełniają poniższe warunki:
- zostały spełnione za zgodą pracownika, skorzystał z nich w pełni dobrowolnie;
- zostały spełnione w jego interesie, a nie w interesie pracodawcy i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku;
- korzyść jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi.
Co za tym idzie w sytuacji, w której pracownik poniósł koszty w celu wykonania zadania służbowego, które następnie zostały mu zwrócone przez pracodawcę nie zostanie spełniony drugi z warunków wskazanych przez Trybunał Konstytucyjny. Pracownik bowiem nie uzyska w związku ze zwrotem żadnej korzyści, a jedynie odzyska wartość kosztów, które wcześniej poniósł.
Dalsze wątpliwości
Należy wskazać jednak, że stanowisko Wiceministra zostało zaprezentowane wyłącznie w odpowiedzi na interpelacje co za tym idzie powołanie się na nią, nie będzie dawało żadnej ochrony prawnej. Ministerstwo natomiast nie planuje również wydania wytycznych lub ogólnej interpretacji podatkowej w tym zakresie, jak i również nie jest planowana zmiana przepisów by bezpośrednio z nich wynikało, że taka sytuacja nie będzie stanowić przychodu podatnika. Co za tym idzie pozostaje jedynie liczyć na to, że sądy jak i DKIS będą brały odpowiedź Wiceministra pod uwagę przy wydawaniu kolejnych rozstrzygnięć.