Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w swoim wyroku z 12 czerwca 2025 r., sygn. C-125/24 (Palmstråle) rozstrzygnął kwestię dotyczącą stosowania zwolnienia z podatku VAT w przypadku ponownego przywozu towarów na terytorium Unii Europejskiej
Sprawa dotyczyła szwedzkiego podmiotu, który dokonał wywozu posiadanych przez siebie koni na teren Norwegii, a co za tym idzie poza teren Unii Europejskiej. Wywóz ten nie był dokonany jednak w celu sprzedaży i konie następnie ponownie zostały przewiezione do Szwecji, co istotne przewóz ten nie został jednak zgłoszony do procedury celnej. Zdaniem Szwedzkich organów w trakcie ponownego przewozu nie zostały dopełnione wszystkie formalności z nim związane i w związku tym powstał dług celny a podatek VAT stał się wymagalny. W związku z powyższym do TSUE trafiło pytanie prejucydalne dotyczące określenia czy art. 143 ust 1 lit e) Dyrektywy VAT oraz art. 86 ust 6 i art. 203 unijnego kodeksu celnego powinny być rozumiane w ten sposób, że do zastosowania zwolnienia z należności celnych oraz zwolnienia z VAT konieczne jest spełnienie zarówno przesłanek materialnych jak i formalnych w przypadku ponownego przywozu, gdy dług celny powstał w związku z niedopełnieniem obowiązku przedstawienia towarów.
Istotna w tej sprawie była opinia Rzecznika Generalnego Juliane Kokott z 6 marca 2025 r., w której wskazywano na brak akcesoryjności pomiędzy podatkiem VAT a prawem celnym, mają one bowiem różną konstrukcję oraz różny poziom sformalizowania. Zgodnie z opinią dług celny ma szansę powstać nawet przy samym naruszeniu procedur, co nie będzie miało miejsca w podatku VAT co świadczy również o braku akcesoryjności między tymi daninami.
TSUE stanął na stanowisku, że zgodnie z art. 143 ust 1 lit e) dyrektywy VAT ponowny import towarów będzie podlegał zwolnieniu, jeżeli zostały one ponownie przywiezione w takim samym stanie w jakim opuściły teren Unii Europejskiej oraz przez tę samą osobę.
Według orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, ustawodawca unijny świadomie postanowił powiązać zasady udzielania zwolnienia z podatku VAT z regulacjami dotyczącymi zwolnień celnych. Oznacza to, że warunki zwolnienia z VAT zostały dostosowane do tych samych wymagań – zarówno merytorycznych, jak i proceduralnych – które obowiązują przy zwolnieniach z opłat celnych dla towarów powracających na teren UE.
Zgodnie z przepisami unijnego kodeksu celnego (artykuł 203), produkty, które zostały wcześniej wywiezione poza granice celne Unii, mogą być zwolnione z opłat celnych przy ponownym imporcie, jeśli spełnią określone kryteria. Towary muszą być przywiezione z powrotem w ciągu trzech lat, w niezmienionej formie oraz zostać odpowiednio zgłoszone do procedury dopuszczenia do obrotu na wniosek zainteresowanej strony.
W analizowanej sytuacji warunki merytoryczne zostały wypełnione – konie rzeczywiście powróciły na teren celny UE bez zmian w swoim stanie. Jednak zabrakło spełnienia wymogów proceduralnych: nie dokonano prezentacji towarów służbom celnym ani nie złożono wymaganego zgłoszenia celnego. Kluczowe jest jednak zastosowanie przepisu art. 86 ust 6 kodeksu celnego, który pozwala rozszerzyć zwolnienie w przypadku, w którym naruszenie nie ma na celu oszustwa.