Rok 2023 to kolejne zmiany w zakresie cen transferowych. Już pod koniec 2022 roku z mocą wsteczną od początku roku uchylone zostały przepisy o dokumentowaniu tzw. pośrednich transakcji rajowych. Budziły one wiele wątpliwości, gdyż nakładały na podatników wyjątkowo uciążliwy obowiązek dokładnej weryfikacji wszystkich kontrahentów, z którymi realizowano transakcje o wartości co najmniej 500 tys. zł., niezależnie od występujących powiązań. Uchylenie tych przepisów niewątpliwie należy ocenić jako jedną z najbardziej korzystnych zmian podatkowych w ostatnim czasie.
Bezpośrednie transakcje rajowe po nowemu
Niezależnie od uchylenia przepisów o tzw. pośrednich transakcjach rajowych, obowiązki dotyczące bezpośrednich transakcji rajowych pozostają aktualne. Zmianie uległy jednak progi dokumentacyjne determinujące obowiązki w zakresie transakcji rajowych.
Dla bezpośrednich transakcji rajowych realizowanych zarówno z podmiotami powiązanymi jak i niepowiązanymi, progi wynoszą: 2,5 mln zł dla transakcji finansowych oraz 500 tys. zł dla transakcji innych niż finansowe. Progi te mają zastosowanie już od dokumentacji sporządzanych za 2021 rok. Przed zmianą przepisów próg dokumentacyjny dla tzw. bezpośrednich transakcji rajowych wynosił zaledwie 100 tys. zł.
Terminy związane z cenami transferowymi
Niezmiennie podstawowym obowiązkiem podatników realizujących transakcje z podmiotami powiązanymi i przekraczających ustawowe progi dokumentacyjne pozostaje przygotowanie lokalnej dokumentacji cen transferowych. Dotychczas podatnik miał zasadniczo 9 miesięcy po zakończeniu roku podatkowego na sporządzenie dokumentacji (inne terminy obowiązywały na mocy tzw. ustawy COVIDowej). Obecnie termin ten został wydłużony do 10 miesięcy po zakończeniu roku podatkowego. Natomiast informacja o cenach transferowych na formularzu TPR powinna zostać przekazana do właściwego urzędu skarbowego w terminie do 11 miesięcy po zakończeniu roku podatkowego.
Zmiany dotyczą także oświadczenia o sporządzeniu dokumentacji cen transferowych. Zostało ono wbudowane w informację TPR, co oznacza, że nie trzeba składać dwóch odrębnych dokumentów w różnej formie do urzędu. a dodatkowo w porównaniu z ubiegłym rokiem podatnik musi oświadczyć, że dokumentacja za 2022 rok została sporządzona zgodnie ze stanem rzeczywistym. Wkrótce zapewne czeka nas więc publikacja kolejnej wersji formularza TPR.
Sankcje z KKS
Oprócz nowych obowiązków dla podatników ustawodawca przewidział także zaostrzenie sankcji z KKS za niewywiązanie się z obowiązków. Sankcje dotyczą takich działań jak: nieprzygotowanie dokumentacji, niedołączenie grupowej dokumentacji lub sporządzenie dokumentacji cen transferowych niezgodnie ze stanem rzeczywistym. Za tego typu przewinienia podatnikowi grozi obecnie kara grzywny do 720 stawek dziennych. Natomiast sporządzenie dokumentacji cen transferowych po terminie wiąże się z karą grzywny do 240 stawek dziennych. Zaostrzone sankcje mają na celu zdyscyplinowanie podatników do przestrzegania obowiązków.
Pomijając wysokie sankcje nakładane na podatników w sytuacji niespełnienia obowiązków związanych z cenami transferowymi, ostatnie zmiany w zakresie cen transferowych należy ocenić w większości jako pozytywne. Niewątpliwie, to nowelizacja z końcówki 2022 roku przyniosła podatnikom największą ulgę w zakresie obowiązków dokumentacyjnych, jednak zmniejszenie obciążeń formalnych poprzez połączenie informacji TPR z oświadczeniem o cenach transferowych z pewnością również zostanie docenione przez osoby odpowiedzialne.
Praktyka organów
Należy mieć również na uwadze, że obecne przepisy, a w szczególności składanie informacji poprzez formularze TPR, dają fiskusowi większe możliwości w zakresie sprawnej kontroli cen transferowych. W coraz większym zakresie kontrole te skupiają się nie wyłącznie na kwestiach formalnych (tj. posiadaniu przez podatników wymaganej dokumentacji), ale na szczegółowej weryfikacji cen transferowych. Powoduje to, że podatnicy powinni zwracać uwagę na jakość dokumentacji i informacji przekazywanych w formularzach TPR.